این موضوع یعنی نقص تجمع تخمکها در تخمدان، یکی از نقصهای سیستم تولید مثلی بانوان است که در 5 تا 10 درصد خانمها اتفاق میافتد. (PCO) را به عنوان یک نقص میدانند و نه یک بیماری. در اصل یک واکنش بدن (خانمها) در مقابل مصرف بیش از حد مواد قندی و شیرینیجات است. پیگیری این موضوع همان قدر که مهم و حیاتی است، میتوان گفت که اصلا جای نگرانی نیست.
همانطور که میدانید در هر ماه 20 عدد تخمک در داخل تخمدان آماده بلوغ میشود ولی فقط 1 عدد ازآنها بر همه غالب شده و از تخمدان خارج و به لوله فالوپ میرود تا آزاد شود و اما در مورد (PCO) چه اتفاقی میافتد؟
به صورت طبیعی، مصرف قند باعث تحریک پانکراس شده تا انسولین ترشح کند. ولی طی چرخههای فیزیولوژیکی بدن، مصرف مقدار زیاد و بیش از حد، قند به صورت چربی در بافتها ذخیره میشود و چاقی پیش میرود. حال این نکته حائز اهمیت است که تجمع چربی اطراف سلولها مانع از این میشود که انسولین به سلولها رسیده در نتیجه، کار باز کردن کانال عبوری گلوکز به داخل سلولها با مشکل مواجه میشود. تجمع قند در خون باعث شروع دیابت (نوع 2) است.
از طرف دیگر زیادی تجمع قند در بانوان بر روی تخمدانها اثر گذاشته و تخمدانها ازخود واکنش نشان میدهند و شروع به تولید هورمون مردانه یا (آندروژن) مینمایند. این موضوع زیاد خوش آیند نیست، زیرا آندروژن مانع از آزاد شدن تخمک از تخمدان شده و در نتیجه تخمکها در تخمدان تجمع کرده و حالت رشته تسبیح به خود میگیرد (این موضوع درعکس سونوگرافی مشخص است). وقتی تخمکها آزاد نشوند پس جسم زردی (باقیمانده کیسه نگه دارنده تخمک) هم تولید نمیگردد. وقتی جسم زردی تولید نشود پس هورمون پروژسترون هم تولید نمیشود. مسلماً بدون حضور پروژسترون تنظیم چرخه قاعدگی بهم خورده و خونریزیهای بدون نظم بوجود میآید. ادامه این موضوع در آینده باعث ناباروری و سرطان تخمدان میشود.
علائم
1) آکنه و جوشهای چربی زیاد.
2) رشد بیش از حد موها در صورت و سینه.
3) اضافه شدن وزن.
4) درد در ناحیه پشتی و لگن خاصره.
5) شروع علائم دیابت نوع دوم.
6) فشار خون و تنگی نفس.
7) قهوهای و تیره شدن پوست در نواحی گردن، بازوها و ساعد و همینطور در سینه.
8) افزایش چربی (کلسترول) خون.
9) مشکلات تخمک گذاری ماهانه.
روشهای درمانی متعددی برای این موضوع پیشنهاد شده که شامل موارد زیر است:
1) مهمترین و اصلیترین موردی که میتوان اشاره کرد رژیم غذایی بدون قند است. منظور از رژیم غذایی بدون قند این نیست که کلاً مصرف قند متوقف شود! نه، زیرا بدن برای سوخت و ساز احتیاج به قند دارد. برای این موضوع پزشکان توصیه به مصرف غذاهایی میکنند که سرعت جذب قند آنها در بدن پائین است (low Glycemic Index). برای اطلاع از لیست اینگونه غذاها به آدرسهای زیر مراجعه نمایید:
http://holisticonline.com/remedies/weight/weight_diet-Low-GI-foods.htm
http://www.southbeach-diet-plan.com/lowglycemicfoodlist.htm
2) ورزش کردن باعث از بین رفتن چربیهای زائد بدن میشود و گلوکز به راحتی جذب سلولها شده و مشکلات (PCO) را به مرور از بین میبرد.
موارد ذیل حتما باید تحت کنترل و دستور پزشک باشد:
3) مصرف قرص (مِت فورمین) یا (گلوکوفاژ) که برای درمان نوع دوم دیابت که براثر چاقی بروز میکند، تجویز میشود. مِت فورمین کنترل کننده انسولین برای رفع زیادی گلوکز خون است. این موضوع کمک میکند تا تولید تستسترون یا همان آندروژن کاهش پیدا کرده و مجددا تخمک گذاری بعد از چند ماه برگردد. درضمن سرعت رشد موها را نیز کاهش میدهد.
4) مصرف قرص (کلومیفن یا کلومیفن سیترات)، این دارو تخمک گذاری را تحریک کرده و باعث رها شدن چندین تخمک میشود. در بانوان متاهل به دلیل آزاد شدن چند تخمک همزمان، موارد دو قلو یا چند قلو مشاهده شده است.
5) تزریق هورمون (FSH) که کمک به رشد، بلوغ و نهایتا آزاد سازی تخمکها میکند.