پدرام طلائی
دکتری: مهندسی پزشکی بیومتریال ـ تهران ـ 1398
کارشناسی ارشد: حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین ـ دانشگاه علوم پزشکی تهران ـ 1394
کارشناسی: علوم آزمایشگاهی ـ دانشگاه علوم پزشکی اراک ـ 1389
احیای مقطع علوم آزمایشگاهی از بیان دبیر جامعه آزمایشگاهیان بالینی کشور با اشاره به نیاز کشور به مقطع تحصیلی دکترای علوم آزمایشگاهی گفت: باتوجه به حسن نظر و نیت مسئولان، امید است به زودی شاهد احیای این مقطع باشیم و انتظار است این احیا تسریع شود.
وی افزود: حذف مقطع دکترای علوم آزمایشگاهی در سال ۷۴ پیامدهای منفی برای این رشته علمی، نظام آزمایشگاه تشخیص طبی، دانشجویان و فارغالتحصیلان این رشته داشت، ولی در آستانه احیای این دوره در دولت سیزدهم قرار داریم.
دبیر جامعه آزمایشگاهیان بالینی کشور اضافه کرد: متاسفانه در دولتهای گذشته با توصیه برخی افراد، بر خلاف ضوابط قانونی، رشته دکترای علوم آزمایشگاهی در کشور تعطیل شد که این مسئله پیامدهای منفی برای این رشته علمی، نظام آزمایشگاه تشخیص طبی کشور، دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته داشت.
وی ادامه داد: دانشآموختگان علوم آزمایشگاهی کشور از طریق دیوان عدالت اداری پیگیر احیای دکترای این رشته بودهاند و دیوان نیز پس از بررسیها در این موضوع حکم صریح به ابطال آن مصوبهای که موجب حذف این مقطع شده است، را صادر کرده است.
اهمیت علوم آزمایشگاهی در حوزه پزشکی و نظام آزمایشگاهی
جامعه علوم آزمایشگاهی چشمان بینا و نافذ جامعه پزشکی هستند و کمتر پزشکی میتواند ادعا کند بدون کمک آزمایشگاه و تشخیص طبی قادر به ارائه خدمت در حوزه درمان است.
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از روابط عمومی سازمان نظام پزشکی؛ با بیان این که اهمیت و اعتبار جامعه علوم آزمایشگاهی بسیار بالا بوده و متأسفانه مغفول مانده است؛ افزود: وقتی آزمایشی دست پزشک رسید و تشخیصی ارائه شد؛ صد در صد اعتبار دارد و پزشک مربوطه ادامه درمان را پیگیری میکند، اما اگر زمانی اعتبار این جوابها مخدوش شده و این ویروس در بین درمانگران رخنه کند که جواب ممکن است نادرست باشد، کار درمان با مشکل مواجه خواهد شد.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی تاکید کرد: اعتبار و اعتماد و کیفیت کار جامعه علوم آزمایشگاهی برای جامعه پزشکی یک اصل مهم و ضروری است و اگر به هر دلیلی این اعتماد و اعتبار مخدوش شود؛ کار درمان در کشور گره خواهد خورد. دکتر رئیس زاده با اشاره به این که اگر کیفیت آموزش و کیفیت کار همکاران این حوزه کاهش یابد؛ اعتبار جامعه آزمایشگاهی مخدوش خواهد شد؛ ادامه داد: دانشگاههای علوم پزشکی و انجمنهای علمی این وظیفه را برعهده دارند که همواره به روز بودن، علمی بودن و ارتقاء علمی جامعه آزمایشگاهی را رصد و پایش و برای پیشرفت آن تلاش کنند.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی گفت: در خلالِ تمام مشکلات تعرفه ای، اقتصادی و کیت آزمایشگاهی و ... نباید کیفیت کار علمی فراموش شود بلکه باید نسبت به آن حساس بود، زیرا مشکلات همیشه بوده و خواهد بود.
دکتر رئیس زاده اضافه کرد: مسئولان امر چه در وزارت بهداشت و چه وزارت صمت که کارهای بازرگانی را بر عهده دارد و همچنین مسئولان نظام پزشکی باید بدانند که اگر در حوزه لوازم ازمایشگاهی؛ کیت و اقتصاد آزمایشگاهها مشکلی بوجود آید که اصل کیفیت و به روز بودن را هدف قرار دهد؛ درمان به مشکل خواهد خورد. رئیس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به این که در شرایط فعلی جامعه آزمایشگاهی با نابسامانیهای متعددی مواجه است، ادامه داد: پرداختن به مشکلات جامعه آزمایشگاهی تنها پرداختن به مشکلات صنفیِ یک رشته نیست بلکه پیش زمینه درمانِ درست و کیفی ودکتر رئیس زاده گفت: جامعه پزشکی جز عمل به قانون و حقوق حداقلی خود چیز دیگری نمیخواهد و طبق ماده 9 احکام دائمی و ماده 8 قانون بیمه همگانی باید در محاسبه تعرفهها قیمت تمام شده خدمات لحاظ شود که هیچ گاه این امر رعایت نشده و حتی برآورد نشده است. همچنین طبق قانون؛ سازمان برنامه و بودجه مکلف است تعرفه شورای عالی بیمه را قبل از لایحه بودجه به تصویب هیئت وزیران برساند که این مهم نیز رعایت نشده است. رئیس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به این که کدام صنف در فروردین سال 1402 با تعرفه پارسال کار کرده است؛ ادامه داد: معتقدیم هزینههای سرباری و هتلینگ و ... متناسب با سایر بخشها باید رشد کند و جز حرفهای هم مانند حقوق کارگری محاسبه شود و در سازمان نظام پزشکی همواره پیگیر این مطالبات هستیم. قابل اعتماد برای کل جامعه است.
تشخیص بیماری ها در آینده بیش از پیش به آزمایشگاه های پزشکی وابسته خواهد شد
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی ایران، رئیس چهاردهمین کنگره بین المللی و بیستمین کنگره کشوری ارتقای کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران در مراسم اختتامیه این رویداد که در سالن همایشهای برج میلاد برگزار شد، گفت: بیش از ۴۰۰۰ نفر از همکاران علوم آزمایشگاهی، در مباحث مختلف کنگره حضور داشتند.
وی افزود: استفاده از بیومارکرها در تشخیص بیماریها و موضوع هوش مصنوعی و همچنین رونمایی از نتایج مختلف پزشکی از دستاوردهای مهم این کنگره در ۲۷ محور بود.
در ادامه، امیر حسن زرنانی دبیر علمی کنگره، اظهار کرد: بیشتر تشخیصها با آزمایشگاه است تا چند سال آینده آزمایشگاهها تحول شگرفی خواهند داشت.
دبیر اجرایی چهاردهمین کنگره بین المللی و بیستمین کنگره کشوری ارتقای کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران، نیز گفت: ۴۰ کارگاه آموزشی در کنگره امسال برگزار شد که مورد استقبال مخاطبان واقع شد.
چهاردهمین کنگره بین المللی و بیستمین کنگره کشوری ارتقـای کیفیت خدمـات آزمـایشگـاهی تــشخیص پــزشکی ایران
ارتقای کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی از اهداف مهم سیستم های مراقبت های بهداشتی در سراسر جهان از جمله ایران است. این کنگره بستری را برای متخصصان، محققان و سیاستگذاران بهداشت و درمان فراهم میکند تا دانش و تجربیات خود را در این زمینه به اشتراک بگذارند. این کنگره بستری را برای شرکت کنندگان فراهم می کند تا در مورد چالش ها و فرصت ها در زمینه تشخیص پزشکی، از جمله آخرین فن آوری ها و تکنیک های تشخیص بیماری ها، پیشرفت در مدیریت آزمایشگاه و تضمین کیفیت، و اهمیت همکاری بین متخصصان مراقبت های بهداشتی و دانشمندان آزمایشگاهی بحث کنند. نتایج این کنگره می تواند با شناسایی بهترین شیوه ها، رسیدگی به چالش ها و ارتقای نوآوری و همکاری به بهبود کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی در ایران کمک کند.
دبیرعلمی کنگره افزود: کنگره بیستم رویدادی خواهد بود با ویژگی های منحصر به فرد. اکثر پانل های این کنگره بر روی نقش بیومارکرها در تشخیص آزمایشگاهی بیماری ها متمرکز خواهد بود. بیماری های نورودژنراتیو، قلبی عروقی، تنفسی، کبد و دستگاه گوارش، دیابت و استئوپوروز و نیز بدخیمی های خونی و انواع سرطان از جمله بیماری های غیر واگیر است که مسئول سه چهارم مرگ و میرها در جوامع مختلف است. همگام با صنعتی شدن جوامع و تغییر در سبک زندگی، شیوع این بیماری ها به صورت فزاینده ای افزایش یافته است. مطابق با نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بیماریهای غیرواگیر پیشرفت به سوی دستور کار 2030 برای توسعه پایدار را تهدید میکند که شامل کاهش احتمال مرگ ناشی از هر یک از چهار بیماری غیرواگیر اصلی بین سنین 30 تا 70 سال به میزان یک سوم تا سال 2030 است. اگرچه، یک راه مهم برای کنترل بیماری های غیرواگیر، تمرکز بر کاهش عوامل خطر مرتبط با این بیماری ها است، تشخیص زود هنگام یکی از اصلی ترین گرایش ها برای کنترل این نوع از بیماری ها می باشد. مطابق نظر سازمان بهداشت جهانی، یکی از شش جزء اصلی یک سیستم بهداشتی ابزارهای تشخیصی است. برنامه اقدام جهانی بیماریهای غیرواگیر WHO شامل تشخیص سریع و موثر بیماریهای غیرواگیر، از طریق همکاریهای چندجانبه برای توسعه فناوریهای جدید مقرونبهصرفه، ایمن، مؤثر و کنترلشده با کیفیت و بهبود ظرفیت آزمایشگاهی و تشخیصی است. در این راستا، نقش محققین حوزه آزمایشگاه بالینی در معرفی بیومارکرهای جدید برای تشخیص زودهنگام بیماری های غیر واگیر بیش از پیش برجسته می شود.
شانزدهمین کنگره بین المللی ایمونولوژی و آلرژی، اردیبهشت ۱۴۰۲ در تاریخ 7 تا 9 اردیبهشت 1402 توسط دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران در شهر تهران - دانشگاه علوم پزشکی ایران - سالن همایشهای رازی برگزار گردید.
محور های عمایش شامل موارد زیر بود:
Allergy and Immunotherapy of Allergic Disease
Autoimmunity and Tolerance
Cancer Immunology
Cancer Immunotherapy
Clinical Laboratory Immunology
COVID-19 Immunology
Immunosenescence and Aging
Mucosal Immunology
Reproductive Immunology
Veterinary and Comparative Immunology
COVID-19 Vaccines
Ethics in Immunological Studies
Immunodeficiency
Immunohematology and Transfusion Medicine
Immunology of Exercise
Immunology of Nutrition
Immunoregulation and Immunomodulation
Neuroimmunology
Stem Cell and Immune Cell Therapy
Immunology of Environmental Pollution
Immunology of Infectious Diseases
Immunology of Rheumatic Diseases
Immunogenetics
Immunoinformatics and Computational Immunology
Immunopharmacology and Herbal Medicine
Innovative Technologies in Immunology
Organ Immunology
Transplantation
Vaccine Development and Immune Response Evaluation
این کنگره هر دوسال یک بار در ایران برگزار می شود که هدف از آن به اشتراک گذاشتن و بررسی بهترین و آخرین راه های درمانی در زمینه های ایمونولوژی و آلرژی و سرطان است.
بسیاری از دانشجویان از سراسر ایران و همچنین برخی کشور های منطقه و خارج منطقه در این کنگره شرکت می کنند و با ارائه پوستر و مقاله اطلاعات خود را به اشتراک می گذارند.
از افراد مهمی که در 16 امین کنگره ایمونولوژی ایران شرکت کرده اند می توان به معاون وزیر بهداشت، سرکار خانم ابتکاراشاره کرد.
دبیر علمی شانزدهمین با بیان اینكه این كنگره بیش از ۱۴۰۰ نفر شركت كننده دارد و تاكنون هم بیش از ۱۲۰۰ خلاصه مقاله دریافت كرده افزود: حدود ۱۵۰ اثر مربوط به دو موضوع جدید نقشه مفهومی مقالات و مسابقه تصویرسازی علمی است كه هیچ وقت در كنگرههای قبلی نبودند.
دبیر علمی شانزدهمین كنگره بین المللی ایمونولوژی و آلرژی ایران اضافه كرد: در این كنگره ۳۴ پنل علمی و ۵ پنل جانبی در حوزه تولید و اشتغال و ارتقای مجلات علمی با هدف حركت به سوی دانشگاههای نسل سوم و تغییر نگرش در دانشجویان و كارآمدسازی تلاشهای علمی به فعالیت خواهند پرداخت.
نقش هوش مصنوعی در آموزش پزشکی. به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دبیر اجرایی چهاردهمین کنگره بین المللی و بیستمین کنگره کشوری ارتقای کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران پیرامون جزئیات برگزاری این کنگره گفت: این کنگره که امسال بیستمین دوره آن در حال برگزاری است، یکی از رویدادهای بزرگ در حوزه علوم آزمایشگاهی است که از مراکز علمی داخلی و خارجی حمایت میکند.
وی افزود: در کنگره امسال در ۲۷ نشست علمی به موضوعات مختلف پرداختیم و یکی از ویژگیهای مهم کنگره امسال دنبال کردن دو هدف بود؛ یک هدف رابطه بالین و آزمایشگاه بود که بیشتر شود و ارتباط تنگاتنگی شکل بگیرد تا مشکلات را بیشتر احصا کنیم. یکی از اهداف دیگر کنگره بحث پیشرفتهای تکنولوژیک در آزمایشگاههای پزشکی در دنیا بود که به زوایای مختلف آن در کنگره پرداخته شد.
حمزه لو بیان کرد: موضوع و نقش هوش مصنوعی در آزمایشگاههای پزشکی نیز در دستور کار کنگره امسال بود که مورد استقبال قرار گرفت همچنین ۴۰ کارگاه آموزشی و کاربردی امسال برگزار شد که نیازهای جامعه آزمایشگاهی را بررسی کرد.
دبیر اجرایی کنگره ارتقای کیفیت با اشاره به پانلهای مختلف برگزار شده در این رویداد گفت: رویکرد اصلی امسال، پانل نشانگرهای زیستی در بیماریهای مختلف و تعیین آنان در تشخیص زودهنگام بیماریها بود که تمرکز کنگره هم بر روی این موضوع قرار گرفت تا نمای جدیدی را در این حوزه معرفی کنیم.
وی به موضوع استقبال از کنگره نیز اشاره و اظهار کرد: استقبال از کنگره اهمیت بالایی دارد حدود ۴۰ هزار کارشناس آزمایشگاه در ردههای مختلف تحصیلی داریم که به علوم آزمایشگاهی میپردازد و مخاطب بالایی دارد. امسال بیشترین تعداد ثبت نامیها را در کنگره داشتیم و اسامی بیش از ۴ هزار نفر شرکت کننده تاکنون ثبت شده است.
میکروسکوپ ابزاری است که تصاویر بزرگنمایی شده از اجسام کوچک را تولید میکند و به کاربر امکان مشاهده و بررسی برای تحلیل دقیق در مقیاس مناسب را میدهد. در واقع میکروسکوپها، از مهمترین ابزارها در هر آزمایشگاه به شمار میآیند.
این دستگاه در انواع مختلف میتواند تصویری دینامیک و یا تصویری ساکن تولید کنند.
یکی از ویژگیهایی که میکروسکوپ را به یک ابزار محبوب در آزمایشگاههای زیست شناسی تبدیل کرده است، این است که میتوان برای مشاهده یک شی در سطح سلولی از آن استفاده کرد.
کاربرد میکروسکوپ
درواقع میکروسکوپ به زیست شناسان اجازه میدهد شکل سلول، هسته آن، میتوکندری و سایر اندامکها را ببینند. در حالی که میکروسکوپ مدرن قطعات زیادی دارد، مهمترین قطعات در هر نوع میکروسکوپ لنزهای آن است.
از طریق لنزهای میکروسکوپ است که می توان تصویر یک جسم را با جزئیات بزرگ و بزرگ کرد. یک میکروسکوپ نوری ساده نحوه ورود نور به چشم را با استفاده از یک عدسی محدب، تغییر میدهد.
وقتی نور از جسمی که در زیر میکروسکوپ مشاهده و از لنز عبور میکند ، به سمت چشم خم و منعکس میشود. همین امر باعث میشود که شی بزرگتر از آنچه که هست به نظر برسد.
مروری بر تاریخچه میکروسکوپها
در طول تاریخ میکروسکوپ، نوآوریها و فن آوریهای جدید استفاده از میکروسکوپ را آسان کرده و کیفیت تصاویر تولید شده را بهبود بخشیده است. میکروسکوپ مرکب که حداقل از دو عدسی تشکیل شده است، در سال ۱۵۹۰ توسط سازندگان هلندی، زکریا و هانس جانسن اختراع شد.
یکی از قدیمیترین میکروسکوپها را نیز فردی هلندی به نام آنتوان ون لیوون هوک ساخته است. میکروسکوپهای لیوون هوک شامل یک توپ کوچک شیشهای میشد که درون یک قاب فلزی قرار گرفته بود.
وی به دلیل استفاده از میکروسکوپهای خود برای مشاهده میکروارگانیسمهای تک سلولی آب شیرین که آنها را جانوران کوچک نامید، مشهور شد.
معرفی انواع میکروسکوپ از گذشته تا کنون
میکروسکوپها بسته با کارکرد و استفادههایی که از آنها میشود در انواع مختلفی ساخته شدهاند، که در ادامه با انواع آن و کاربردها آشنا میشوید:
1. میکروسکوپ ساده
به طور کلی میکروسکوپ ساده به عنوان اولین میکروسکوپی که ساخته شده است در نظر گرفته میشود. این میکروسکوپ در قرن هفدهم توسط آنتونی ون لیوون هوک ساخته شد، وی یک عدسی محدب را با یک نگهدارنده برای نمونهها ترکیب کرد.
این میکروسکوپ با بزرگنمایی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ بار، در اصل یک ذره بین بود. گرچه این میکروسکوپ ساده بود، اما به اندازه کافی قدرت داشت تا اطلاعات ون لیوون هوک را در مورد نمونههای بیولوژیکی، از جمله تفاوت اشکال بین گلبولهای قرمز، ارائه دهد.
امروزه از میکروسکوپهای ساده استفاده نمیشود چون وجود عدسی دومی، منجر به تولید میکروسکوپ مرکب شده است که به مراتب قویتر از میکروسکوپهای ساده عمل میکند.
2. میکروسکوپ مرکب
با دو لنز یا دو عدسی، میکروسکوپ مرکب بزرگنمایی بهتری نسبت به یک میکروسکوپ ساده ارائه میدهد. لنز دوم تصویر حاصل از لنز اول را بزرگ میکند. میکروسکوپهای مرکب میکروسکوپهای زمینه روشن هستند، به این معنی که زمینه نمونه مورد نظر توسط نور روشن میشود.
این دستگاهها بزرگنمایی ۱۰۰۰ برابری دارند که بزرگنمایی مناسبی است، اگرچه وضوح تصویر در این میکروسکوپها نسبت به سایر میکروسکوپهای جدیدتر پایین است. با این وجود این بزرگنمایی زیاد، به کاربران امکان میدهد تا اشیا بسیار کوچکی را که با چشم غیر مسلح دیده نمیشوند، از جمله موجودات تک سلولی را از نزدیک مشاهده کنند.
نمونهها معمولاً کوچک هستند. از آنجا که میکروسکوپهای مرکب نسبتاً ارزان و در عین حال مفید هستند، از آزمایشگاههای تحقیقاتی گرفته تا کلاسهای زیست شناسی دبیرستان در همه جا مورد استفاده قرار میگیرند.
از میکروسکوپهای مرکب به عنوان میکروسکوپ بیولوژیکی میتوان نام برد. میکروسکوپ مرکب در آزمایشگاهها، مدارس، تصفیه خانههای فاضلاب، مطبهای دامپزشکی و برای بافت شناسی و آسیب شناسی استفاده میشود.
از میکروسکوپ مرکب میتوان برای مشاهده نمونههای متنوعی استفاده کرد که برخی از آنها شامل: سلولهای خونی، سلولهای پوست، سلول انگلی، باکتری، جلبک، بافت و بخشهای نازک اندامها هستند.
از میکروسکوپ مرکب برای مشاهده نمونههایی استفاده میشود که با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند. بزرگنمایی میکروسکوپ مرکب معمولاً ۴۰x، ۱۰۰x، ۴۰۰x و گاهی اوقات ۱۰۰۰x است.
3. میکروسکوپ نوری
میکروسکوپهای نوری یکی از متداولترین میکروسکوپهای مورد استفاده در آزمایشگاهها محسوب میشود که از نور برای بزرگنمایی یک جسم استفاده میکند. میکروسکوپهای نوری ساده امکان مشاهده یک ارگانیسم را به صورت همزمان با بزرگنمایی ۱۰۰ تا ۱۵۰ برابری فراهم میکند.
میکروسکوپهای مرکب که برای جزئیات بیشتر سلولی استفاده میشوند، حاوی دو نوع عدسی هستند که عملکرد آنها برای بزرگنمایی موجودات تک سلولی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ برابر است.
میکروسکوپهای زمینه تاریک و فاز کنتراست که به عنوان میکروسکوپهای تخصصیتر محسوب میشوند، نور را پراکنده میکنند تا نه تنها سلولهای زنده، بلکه امکان مشاهده داخلی سلول مانند میتوکندری نیز فراهم شود.
4. میکروسکوپ فلورسنت
میکروسکوپ فلورسنت یا کانفوکال از نور ماورا بنفش به عنوان منبع نور خود استفاده میکند. هنگامیکه نور ماورا بنفش به جسمی برخورد میکند، الکترونهای جسم را برانگیخته و نوری در رنگهای مختلف منتشر میشود که میتواند به شناسایی باکتریهای موجود در ارگانیسم کمک کند.
میکروسکوپهای فلورسنت برخلاف میکروسکوپهای مرکب و تشریح کننده، جسم را از طریق یک منفذ بسیار باریک کانفوکال نشان میدهند، بنابراین در این میکروسکوپ تصویر کاملی از نمونه نشان داده نمیشکند
این امر با خاموش کردن نور فلورسنت خارجی و ساختن یک تصویر سه بعدی واضح از نمونه، وضوح تصویر را افزایش میدهد.
5. میکروسکوپ کانفوکال
برخلاف میکروسکوپهای استریو و مرکب که از نور منظم برای تشکیل تصویر استفاده میکنند، میکروسکوپ کانفوکال از یک نور لیزر برای اسکن نمونههای رنگ شده استفاده میکند.
این نمونهها روی اسلایدها تهیه شده و درج میشوند. بعد از آن با کمک یک آینه دو رنگ، دستگاه یک تصویر بزرگنمایی را روی صفحه رایانه تولید میکند. اپراتورها میتوانند با جمع آوری اسکنهای متعدد، تصاویر ۳ بعدی ایجاد کنند.
مانند میکروسکوپ مرکب، این میکروسکوپها نیز از بزرگنمایی بالایی برخوردار هستند، اما وضوح آنها بسیار بهتر است. آنها معمولاً در زیست شناسی سلولی و کاربردهای پزشکی استفاده میشوند.
6. میکروسکوپ معکوس یا اینورت
این دستگاه به صورت میکروسکوپ معکوس بیولوژیکی یا نوع معکوس متالورژی در دسترس است. میکروسکوپهای معکوس بیولوژیکی بزرگنمایی ۴۰x، ۱۰۰x و گاهی ۲۰۰x و ۴۰۰x را فراهم میکنند.
از نوع معکوس بیولوژیکی برای مشاهده نمونههای زنده موجود در پتری دیش استفاده میشود. میکروسکوپ معکوس به کاربر امکان میدهد پتری دیش نمونه را روی صفحه صاف نمونه قرار دهد، در حالی که لنزهای شئي در زیر این صفحه قرار دارند.
این میکروسکوپ برای لقاح آزمایشگاهی، تصویربرداری از سلول زنده، مطالعه زیست شناسی رشد، زیست شناسی سلولی، علوم اعصاب و میکروبیولوژی استفاده میشود. این نوع اغلب در تحقیقات برای تجزیه و تحلیل و مطالعه بافتها و سلولها و به ویژه سلولهای زنده به کار گرفته میشوند.
7. میکروسکوپ اشعه ایکس
همان طور که از نامش پیداست، این میکروسکوپها از پرتوی اشعه X برای ایجاد تصویر استفاده میکنند. اشعه ایکس برخلاف نور مرئی به راحتی منعکس و شکسته نمیشود و برای چشم انسان قابل مشاهده نیست.
وضوح تصویر میکروسکوپ اشعه ایکس بین میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی قرار میگیرد و به اندازه کافی حساس است تا بتواند محل قرارگیری جداگانه اتمها را در مولکولهای کریستال تعیین کند.
بر خلاف میکروسکوپ الکترونی، که در آن جسم خشک و ثابت شده است، این میکروسکوپهای بسیار تخصصی قادر به نشان دادن سلولهای زنده هستند.
8. میکروسکوپ زمینه تاریک
میکروسکوپ زمینه تاریک یکی از انواع میکروسکوپ است که به جهت برخورداری از سیستم نوری خاص و منبع نور مرئی، برای مطالعه بر روی سلولهای زنده و حرکت باکتریها مناسب است.
در واقع این میکروسکوپ، نور مرئی را با عبور از منبع نوری، به شکل مخروطی در میآورد و توسط کندانسور خاص از اطراف به نمونه مورد مطالعه میتابد و توسط آیینهها و عدسیهای محدب و مقعر، تصویر نمونه را کاملا روشن و شفاف در پس زمینه ای سیاه و تاریک به نمایش میگذارد.
به صورت کلی یک میکروسکوپ معمولی دارای سه یا چهار لنز شیئی با طول کانونی متفاوت است که درون یک قطعه دایرهای شکل قرار گرفتهاند و برای انتخاب لنز میکروسکوپ مورد نیاز هستند.
مکانیزم میکروسکوپ ها
میکروسکوپ مرکب از یک لوله تشکیل شده که در دو انتهای آن دو عدسی شئی نزدیک به شی مورد مطالعه و عدسی چشمی قرار دارد. تصویری که توسط عدسی شئی بوجود می آید، بوسیله عدسی چشمی بزرگتر میشود.
برای همین بزرگنمایی آن بیش از قدرت یک عدسی است. در میکروسکوپهای پیشرفته، دستگاه نوری پیچیده تر است. بدین ترتیب که در آنها علاوه بر لامپ، یک کندانسور (مجموعه عدسیهای متمرکز کننده نور) و یک دیافراگم که شدت نور را کنترل میکند، قرار داده شده است.
اولین میکروسکوپ الکترونی که ساخته شد، درست مانند میکروسکوپ نوری که شعاع نور را از داخل نمونه مورد مطالعه عبور میدهد بود. و شعاع الکترون را از داخل مقطع بسیار نازکی عبور میداد.
چون تراکم مواد در تمام قسمت های نمونه مورد مطالعه یکسان نیست، میزان الکترونی که از قسمتهای مختلف عبور میکند متفاوت است. درنتیجه تصویری از قسمتهای تاریک و روشن آن بدست میآید.
میکروسکوپ الکترونی دارای یک قسمت لولهای شکل است که الکترون میتواند آزادانه از آن عبور کند. در قسمت بالای لوله یک قطب منفی الکتریکی به شکل رشته سیم نازک وجود دارد که جنس آن از تنگستن است. این قسمت آنقدر حرارت داده میشود تا بتواند از خود الکترون آزاد کند.
اجزای تشکیل دهنده میکروسکوپ
اجزای ثابت در بین همه میکروسکوپ ها موارد زیر هستند:
1. بدنه (body)
بخشی است که تمامی اجزای میکروسکوپ آزمایشگاهی بر روی آن استوار است. بدنه عموماً از فلزات سخت تهیه میشود.
این فلزات معمولاً خشک بوده یا از جنس آلیاژهایی هستند که در عین سختی، وزنی متعادل داشته و قادر به تحمل وزن سایر اجزا و متعلقات دستگاه باشند.
این موضوع باعث میشود تا سیستمهای نوری به صورت ثابت قرار گرفته و دچار لرزش نگردند. به علاوه بدنه از رنگ خاصی که نسبت به مواد خورنده مقاوم است پوشیده شده است.
2. بخش های مکانیکی (Mechanical Parts)
جدا از بدنه و قطعات اپتیکی آن، اجزاء متعلقاتی وجود دارند که به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار هستند. مهم ترین این اجزاء عبارتند از:
1. رأس دو چشمی یا تک چشمی (Uniocuar / Binocular Head):
این بخش که روی قسمت بالایی دستگاه قرار دارد از حرکت دورانی 360 درجهای برخوردار بوده و محل نصب عدسیهای چشمی است.
2. ماکرو / میکرومتر (Macro/Micro Meter)
ماکرومتر و میکرومتر دو بخش مهم در تنظیم دستگاه به شمار میآیند . آن دوبخش به صورت مجزا یا متحد در کنار هم قرار داشته و بوسیله آنها صفحه دستگاه سریعاً به بالا و پایین حرکت میکند.
بعلاوه نگه دارنده اسلاید روی صفحه دستگاه که روی بدنه نصب شده است قرار داشته و محل اسلاید را تغییر میدهد.
3. صفحه میکروسکوپ (Stage)
این بخش که به صورت مربع یا مستطیل یا حتی دایره است، توسط چهار پیچ روی بدنه دستگاه نصب میگردد. روزنه مخصوصی که در وسط این صفحه تعبیه گردیده امکان عبور نور را مهیا میسازد. بعلاوه سیستم متحرک نگه دارنده اسلاید نیز روی آن قرار دارد.
4. کندانسور (Condensor)
این وسیله که در زیر صفحه واقع شده است با حرکت عمودی خود به تنظیم و تمرکز نور کمک میکند . این بخش دارای یک عدسی است که نوری را که از قسمت زیر میتابد بر روی اسلاید متمرکز میسازد.
کندانسور انواع مختلفی دارد . از آن جمله میتوان به کندانسورهای Polarization Dark Field و… اشاره کرد.
5. نوزپس (Nosepiece)
قطعهای است که دو یا چند عدسی شیئی بر روی آن قرار دارند. آنها بسته به نیاز فرد در درجات مختلفی از بزرگ نمایی مورد استفاده قرار میگیرند.
سیستم عدسی ها (اپتیک)
اصولاً این عدسیها در دو نوع مسطح و بدون رنگ (Plan Achromat) و نیمه مسطح (Semi Plan) وجود دارند. در عدسیهای نوع اول میدان دید یکنواخت و گسترده است.
درحالیکه در عدسیهای نیمه مسطح تنها یک بخش خاص قابل رؤیت ایت. عدسیهای شیئی به صورت معمول در 4 بزرگنمایی 4،10،40 و 100 وجود دارند.
عدسی چشمی ( Ocular or Eyepiece)
این عدسی برای مطالعه نمونهها مورد استفاده قرار میگیرد و دارای بزرگ نمایی 10 تا 15 برابر است.
عدسیهای چشمی معمولاً دو عدد هستند که در داخل یک استوانه استیل نصب شدهاند. بزرگ نمایی عدسیهای چشمی متنوع و قابل انتخاب است. در نهایت به کمک عدسیهای شیئی و چشمی میتوان به بزرگنمایی مورد انتظار دست یافت.
انواع عدسی میکروسکوپ چشمی
1. میکروسکوپ Pafrocal
عدسی های Parfocal بدون نیاز به متمرکز سازی مجدد اجازه تغییر بزرگ نمایی را میدهند.
2. عدسی های بی رنگ
این نوع عدسیها رایج ترین و ارزان ترین نوع عدسی هستند. عدسیهای بی رنگ برای دو رنگ تصحیح شده اند.
3. عدسی های آپوکروماتیک
این نوع عدسیها برای سه رنگ تصحیح میشوند. حاشیه مشخص نیست و وضوح تفکیک تصویری که به دست میآید بالاتراست. درازای ارائه تصویر که به دست میآید فضای کاری کاهش یافته و عمق میدانی کوچکتر میشود.
4. عدسی های Plan objectives
این عدسیهای چشمی برای نسخههای بی رنگ و آپوکروماتیک موجود است. حاوی عدسیهای اضافی هستند که انحرافات را تصحیح میکنند. عدسی لنز میکروسکوپ در انتهای آن و در نزدیکی نمونه واقع شده است.
ساده ترین نوع این عدسیها، یک عدسی بزرگ نمایی بسیار با توان بالا، با طول کانونی بسیار کوتاه است. لنز میکروسکوپ شیئی معمولاً استوانهای شکل که می تواند حاوی یک یا چند عدسی دیگر باشد.
پیشرفته ترین میکروسکوپ های جهان
تیتان پیشرفته ترین میکروسکوپ الکترونی جهان را ساخت. این میکروسکوپ دارای ریز بینی تا حد ۰.۷ انگستروم می باشد. این میکروسکوپ توانسته است رکورد قبلی میکروسکوپ های با کاربرد تجاری که یک سال قبل توسط شرکت FEI ثبت شده بود را بشکند. این میکروسکوپ مجهز به تک رنگ نگار و تصحیح کننده انحراف میباشد.
میکروسکوپ الکترونی (Electron Microscope)
پیشرفته ترین میکروسکوپ قرن حاضر، با قدرت تفکیک ۲ آنگستروم است. در این میکروسکوپ با عبور پرتوهای الکترونی ساطع شده از رشته سیمی تنگستن با طول موج بسیار پائین از عدسی های متعدد که در نهایت بر روی یک صفحه فلورسنت یا صفحه مانیتور، عکسبرداری صورت گرفته و تصویر شیء قابل مشاهده می باشد.
طرز استفاده از میکروسکوپ
پس از آموزش کار با میکروسکوپ و تنظیم عدسی های آن، حال لازم است تا با شرایط و طرز قرار گیری نمونه مورد آزمایش در لام و لامل آشنا شوید.
شرط استفاده از لام و لامل
لام و لامل شیشههای نازکی هستند که برای مشاهده نمونه در زیر میکروسکوپ، بکار میروند. (لازم است بعد از قرار دادن نمونه بر روی لام میکروسکوپ، لامل را روی نمونه قرار دهید.)
همچنین توجه کنید که در هنگام استفاده از لام و لامل، باید آن ها را از قسمت های لبه و کنار شیشه، در دست بگیرید.
نگهداری صحیح از میکروسکوپ
میکروسکوپ را باید در محیطی بدور از رطوبت و گرد و غبار نصب نمایید. (فضایی با داشتن سیستم تهویه برای نصب این دستگاه مناسب است.)
• نصب میکروسکوپ بر روی سطحی صاف و تراز شده
• پرهیز از قرار دادن میکروسکوپ در کنار لوازم آزمایشگاهی که باعث تولید لرزش می شوند همانند دستگاه سانتریفیوژ
• پس از اتمام کار، لامپ میکروسکوپ را خاموش کنید.
• به مدت حداقل ۱۰ دقیقه پس از خاموش کردن دستگاه، از تکان دادن آن خوداری نمایید.
• با پایین آوردن صفحه میکروسکوپ، لامها را بر دارید.
• تمیز کردن لنزهای دستگاه پس از هر بار استفاده
• تمیز کردن عدسی با روغن ایمرسیون و سپس با مایع مخصوص
• جدا نمودن کابل برق از پریز (باید توجه کنید که ولتاژ پریز با ولتاژ برق دستگاه متناسب باشد.)
• و در نهایت بهتر است تا کاوری را به عنوان محافظ بر روی دستگاه بکشید.
• هنگام کار با میکروسکوپ از برخورد و تماس عدسی با نمونه جلوگیری نمایید و پس از هر با استفاده عدسی ها را با مایع و پارچه های مخصوص لنز، تمیز کنید.
تمیز کردن بدنه میکروسکوپ
پس از اتمام کار با میکروسکوپ، لازم است تا بدنه دستگاه را جهت از بین بردن چربی، روغن و دیگر آلودگی ها با محلول های شوینده و استفاده از برس کوچک تمییز نمایید. سپس بدنه را با محلول آب مقطر و اتانول ۹۵% (۵۰/۵۰) پاک کنید. (البته باید توجه کنید که نباید از این محلول برای تمیز کردن سطوح نوری استفاده کنید).
برند های معروف میکروسکوپ
برندهای المپوس Olympus، وست لب WestLab، نیکون Nikon، زایس Zeiss، یورومکس Euromex، نایت اسکای Nightsky، سوئیفت Swift، نوکس Novex بهترین نوع میکروسکوپ هستند.
تخصصی ترین مجموعه خرید میکروسکوپ و فروش میکروسکوپ
اگر قصد خرید میکروسکوپ برای آزمایشگاه، دانشگاه و مجموعه تحقیقاتی خود دارید، با ما در تماس باشید. بهترین میکروسکوپ با بودجه شما و ارسال رایگان ارائه و تقدیم می شود. 09107788587
فروش تخصصی میکروسکوپهای آزمایشگاهی و پزشکی، با ضمانت و ارسال رایگان به سراسر ایران. به همراه خدمات پس از فروش. تعمیرات تخصصی میکروسکوپ در تهران حتی در محل.
برندهای المپوس Olympus، وست لب WestLab، نیکون Nikon، زایس Zeiss، یورومکس Euromex، نایت اسکای Nightsky، سوئیفت Swift، نوکس Novex
اگر در رشته مرتبط با آزمایشگاه تحصیل کردی و میخوایی کار در آزمایشگاه رو اصولی یاد بگیری، این مطلب رو از دست نده. تو این مطلب با انواع کارآموزی آشنا میشی و مزایا و معایت هر کدومش رو یاد میگیری. دورههای آموزشی با عناوین محتلف بسیار زیاد است، کافیست با یک سرچ ساده با انبوهی از مراکز آموزشی و آزمایشگاهی مواجه شوید. اما انتخاب کدام مجموعه نیاز به تحقیق دارد. به شما پیشنهاد میکنیم این مطلب را با دقت بخوانید. در این مطلب سعی شده راهنمایی لازم جهت انتخاب مجموعه ای که مناسب کارآموزی است به شما بدهیم و نکاتی که برای کارآموزی حائز اهمیت است عنوان کنیم.
انواع کارآموزی آزمایشگاه تشخیص طبی
کارآموزی آزمایشگاه تشخیص پزشکی رایگان
کارآموزی رایگان در آزمایشگاه معمولا به این شکل است که کارآموز مثل یک پرسنل، طبق ساعت کاری آزمایشگاه وارد و خروج مینماید. در این نوع کارآموزی معمولا استادی وجود ندارد و کارآموز میبایست هنگامی که کارشناسان یا کاردان مربوطه مشغول به کار است، دقت نموده و کار را از او یاد بگیرد. و گاها به دلیل شلوغی آزمایشگاه ممکن است فرصت آموزش اصولی برای کارآموز میسر نشود. و کارآموز مدت ها یک بخش بماند و روند یادگیری بسیار کند خواهد بود زیرا سرفصلی هم برای کارآموز وجود ندارد. در ضمن امکان آموزش غیر اصولی نیز وجود دارد زیر کارشناسان بخش مربوطه علیرغم تسلط به کار، ممکن است صلاحیت تدریس نداشته باشند. کسی که کاری را بلد است، الزاما مدرس خوبی ممکن است نباشد! مهمتر از آن، نکاتی قبل از شروع کار وجود دارد مانند مسائل حفاظت فردی و نحوه کار با وسایل پر خطر که معمولا کارآموزانی که مراکز رایگان را انتخاب مینمایند، هرگز به این نکات آگاهی نمیابند. به طور مثال استفاده از سیفتی باکس و جلوگیری از نیدل استیک شدن مواردی است که حتما قبل از انجام نمونه گیری باید به کارآموز آموزش داده شود. متاسفانه بسیاری از کارآموزان رایگان، نیدل استیک شدن را تجربه می نمایند و خطر ابتلا به بیماری های خطرناک مثل HIV و هپاتیت C در این اشخصاص بیشتر خواهد بود. در ضمن کار با نمونه های پاتوژن نیز برای افراد تازه کار بسیار خطرناک است.
کارآموزی با پرداخت شهریه و هزینه
وقتی که پای هزینه درمیان می آید باید بسیار دقت کرد که کجا این هزینه را میخواهیم صرف کنیم. متاسفانه بسیار از آزمایشگاه هایی که اقدام به پذیرش کارآموز با پرداخت شهریه می نمایند، خدمات بسیار پایینی ارائه میدهند که از نظر کیفیت تفاوتی با کارآموزی رایگان ندارد.
کارآموزی به صورت دوره و کارگاه
مراکز آموزشی مختلفی وجود دارد که هر کدام با عناوین مختلف اقدام به برگزاری دوره های کارآموزی و یا کارگاه ها می نمایند و اغلب گواهینامه یا سرتیفیکیت آموزشی هم اهدا می نمایند. اغلب این دوره ها به دلیل کوتاه مدت بودن و خلاصه وار بودن و عدم مشارکت با کارآموزان برای انجام کارهای عملی، سطح یادگیری پایینی را خواهند داشت و صرفا برای کسانی که آشنایی با این سرفصل را دارند و به دنبال افزایش رزومه خود با استفاده از سرتیفیکت ها هستند، کاربرد دارد.
چه کارآموزی مناسب است؟
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که خب پس برای یادگیری آزمایشگاه چه کنیم؟ جواب شما این است مجموعه ای را با تحقیق پیدا کنید تا بتواند آموزش صحیح و اصولی به شما بیاموزد. در ادامه به شما مواردی که به انتخاب صحیح شما برای کارآموزی کمک می کند را بیان می کنیم.
کارآموزی اصولی و صحیح
1. بهره گیری از استاتید با سطح تحصیلات بالا
متاسفانه بسیاری از مراکز هستند که اساتید نه تحصیلات مرتبط با آزمایشگاه دارند و نه تجربه کافی. از این رو، قبل از انتخاب محل مناسب برای کارآموزی حتما رزومه اساتید را جستجو و بررسی بفرمایید (یک جستجوی ساده اسم استاد در گوگل نیز میتواند به شما کمک کند). بهتر است اساتید، با پایه علوم آزمایشگاهی و مقاطع حداقل ارشد و دکترا باشند و از دانشگاه های معتبر فارغ التحصیل شده باشند. و حتما تجربه تدریس و سابقه آزمایشگاهی و آموزشی بالایی داشته باشند.
2. محیط و بستر مناسب
محیط آموزشی از اهمیت بسیاری برخوردار است. آزمایشگاهها، با تجهیزات مناسب و دسترسی راحت برای رفت آمدتان باشد. تا یادگیری به بهترین شکل انجام شود. فضای آزمایشگاه باید مناسب و با تهویه باشد. محیط آموزشی نباید خیلی شلوغ باشد زیرا یادگیری را کاهش می دهد. حتما قبل از ثبت نام در دوره های کارآموزی محیط را از نزدیک بررسی نمایید و یا تصاویر مربوط به آن را ببینید. دیدن نمونه های واقعی به درک و آموزش شما بسیار کمک خواهد کرد. پس حتما بپرسید آیا نمونه های تخم انگل واقعی یا حشرات واقعی به شما نشان میدهند یا صرفا به یک عکس در اینترنت اکتفا می نمایند؟
3. رعایت پروتکلهای بهداشتی
با توجه به شیوع بیماری کرونا خیلی مهم است که آزمایشگاهی که برای کارآموزی در نظر گرفته اید از این جهت مصون باشد. مجموعه هایی هستند که قبل از شرکت در دوره از تمام دانشجویان تست کرونا میگیرند تا از سلامت کارآموزان مطمئن شوند و تب سنجی نیز می بایست انجام شود. و در تمام مدت کلاسهای عملی، استفاده از ماسک و دستکش و رعایت فاصله فیزیکی الزامی میباشد.
4. پذیرایی در طول دوره
سعی کنید برای کارآموزی مجموعه هایی که امکان پذیرایی و ناهار دارند انتخاب کنید. برخی از مجموعه های آموزشی، پذیرایی و حتی ناهار منو باز به صورت رایگان از شما پذیرایی می نمایند.
5. اقامت
اگر از شهرستان هستید و برای کارآموزی در شهر خود مجموعه مناسبی پیدا نکرده اید، پیشنهاد می شود پیش از ثبت نام از محل اقامت خود مطمئن شوید. مجموعه هایی هستند که برای شما خوابگاه در نظر میگیرند و معرفی مینمایند.
6. پشتیبانی
پشتیبانی و خدمات پس از آموزش بسیار حائز اهمیت است. از این رو پیش از ثبت نام حتما در این مورد سوال کنید. چه حمایتی برای اشتغال شما خواهند داشت. برخی از مجموعه ها صرفا آگهی کار به شما معرفی میکنند که این موضوع اصلا اهمیتی ندارد زیرا خودتون می توانید در کانال ها یا صفحات کاریابی عضو شوید و آگهی های کار را ملاحظه کنید. و برخی مجموعه ها قول معرفی به کار میدهند اما سوال پیش می آیند که حتی اگر معرفی به کار واقعیت داشته باشد، آیا به محل سکونت من نزدیک است؟ آیا محیطش مناسب من است؟
بهترین پشتیبانی و حمایت از اشتغال شما، این است که شما بعد از دوره به درجه ای رسیده باشید که بتوانید محل کار را خودتان انتخاب کنید. چگونه؟ با اصول رزومه نویسی و مصاحبه کاری شما می توانید محل کار و حتی فرصت های شغلی که مایل هستید بدست آورید. پس حتما مجموعه ای را برای کارآموزی خود انتخاب کنید که علاوه بر مدرک رزومه هم تقدیم شما کند و اصول مصاحبه کاری، سوالاتی که در مصاحبه های کاری پرسیده می شود و جواب های درست را به شما آموزش دهد. همچنین حتی پس از اتمام دوره در صورت وجود ابهام و سوال میتونید باید بتوانید به اساتید دسترسی داشته باشید. ولی ذکر این نکته ضروری است که هیچ ضمانتی بابت پیدا کردن شغل وجود ندارد و بستگی به توانایی های شما دارد.
پیشنهاد ما به شما:
در این پست قصد معرفی مجموعه ای را داریم که بهترین برای آموزش کارآموزی آزمایشگاه تشخیص طبی به شما هستند. توضیحات بیشتر در ادامه مطلب داده می شود:
جامع و فشرده
کل دوره یک ماه میباشد. کلاسهای تئوری 10 جلسه 3 ساعته به صورت آنلاین خواهد بود و کلاس های عملی 4 جلسه 7 ساعته برگزار خواهد شد. در این دوره مواردی به شما آموزش داده می شود که سابقه کاری شما را یک تا دو سال افزایش می دهد. زیرا نکاتی به شما آموزش داده می شود که حاصل سالها تجربه است و بسیاری از کارشناسانی که هم اکنون مشغول به کار هستند نیز از آنها غاقل هستند. مزایاش اینه که در یک ماه کامل یاد میگیرید.
قیمت دوره:
3.5 میلیون تومان
با تخفیف در این لحظه فقط 3 میلیون تومان
سرفصل های کامل و جامع
جامعترین سرفصل های آزمایشگاهی:
اصول ایمنی و بهداشت در آزمایشگاه
نسخه خوانی به همراه اپلکیشن آموزشی
پذیرش و جوابدهی
نمونه گیری و انواع آن (سرنگ، اسکالپ، ونوجکت)
تزریقات و سرم
میکروب شناسی
انگل شناسی، حشره شناسی پزشکی (شناسایی انگل و حشره واقعی)
آنایز ادرار
هماتولوژی و بانک خون
سرولوژی
بیوشیمی
هورمون شناسی و ایمونولوژی
اسپرم آنالیز
کنترل کیفی
آنالیز سنگ کلیه
رزومه نویسی و اصول مصاحبه کاری
و...
در صورتی که نیاز به مشاوره دارید، روی ثبت نام دوره کلیک کنید تا به سایت مورد نظر هدایت شوید، یا اسم و رشته تحصیلی خود را به سامانه پیامکی 5000541000290 ارسال نمایید تا با شما تماس گرفته شود.
بیوشیمی مطالعه ی فرایندهای شیمیایی در سازوارههای زیستی است. آزمایشات بیوشیمی در جهت تشخیص بسیاری از بیماری ها موثر است و حتی برای چک آپ صحیح مکانیسم بدن درخواست می شود و بسیار از اتفاق هایی که در بدن ما رخ میدهد و ما از آن بی خبریم با آزمایشات بیوشیمی مشخص می گردد.
با توجه به اهمیت تست های بیوشیمی در این مطلب به بررسی و اهداف روتین ترین تست های بیوشیمی می پردازیم.
بخش بیوشیمی قیمت بزرگی از آزمایشگاه های بالینی را به خود اختصاص می دهد. در این بخش مایعات بیولوژیکی بدن همچون خون، ادرار، مایع مغزی نخاعی (CFS)، مایع سینوویال، مایع پریکارد و دیگر مایعات بدن مورد بررسی قرار می گیرد.
نکته ی مهم در مورد رنج نرمال
آزمایشات بیوشیمی به روش های مختلفی همچون اسپکتروفتومتری، الکتروفورز، رادیوایمونواسی، کروماتوگرافی، فیلم فتومتری، رفراکتومتری و... غیره انجام می شود. البته امروزه آزمایشات بیوشیمی به وسیله ی دستگاه های اتوآنالایزر اتوماتیک که مکانسیم عمل آنها اغلب اسکپکتروفتومتری است انجام می شود.
در مورد رنج نرمال نیز باید به این نکته توجه شود که در امور آزمایشگاهی، هیچ گاه عدد دقیقی برای یک آزمایش نمی توان در همه جا در نظر گرفت، و اعداد و ارقام آزمایش تحت تاثیر کیت و مواد آزمایش، شرایط فرد، ژنتیک، نژاد، محیط، آب و هوا، تغذیه و... قرار دارد. رنج نرمال توسط آزمایشگاه مرجع با توجه به رنج افراد سالم مورد آزمایش تعیین می شود. و در جواب آزمایش در صورتی که خارج از رنج نرمال باشد، به صورت خودکار Bold و در صورت Rechek با علامت * مشخص می شود.
نکته مهم در مورد تفاسیر
ذکر این نکته ضروری است که تفسیر جواب آزمایش حتما بایستی توسط پزشک معالج انجام شود زیرا هدف پزشک برای انجام آزمایش، طیف بسیار گسترده ای است و با توجه به شرایط بیمار درخواست می شود که ذکر تمامی تفاسیر در اینجا نمی گنجد و در این مطلب فقط کلیات و تفاسیر اولیه و کلی را بیان می کنیم.
در تفسیر جواب آزمایش باید مقادیر آزمایش با یکدیگر مقایسه شود شود و بین کارکتر های جواب آزمایش ارتباط و پیوستگی وجود دارد. که ما در این متن شایع ترین و معمول ترین تفسیر را بیان میکنیم.
FBS (mg/dL) |
||
AGE | MALE | FEMALE |
> 20 years | 70 - 115 | |
7 - 19 years | 70 - 106 | |
1 - 6 years | 74 - 127 | |
< 1 years | 36 - 99 | |
تفسیر |
||
قند خون ناشتا در بیماری های مرض قند یا دیابت افزایش پیدا می کند. این تست بین 8-10 ساعت ناشتایی نیاز دارد. سه نوع دیابت وجود دارد. دیابت نوع یک، نوع دو و دیابت بارداری برای کنترل قند خون رژیم غذایی، ورزش و در صورت تجویز پزشک دارو کمک کننده خواهد بود |
2hpp (mg/dL) |
||
Non Diabetic | < 130 | |
Diabetic | > 200 | |
تفسیر |
||
قند خون دو ساعت بعد از صرف وعده غذایی معمولا صبحانه. میزان قند خون بعد از صرف وعده غذایی به طور طبیعی افزایش میابد اما میزان این افزایش در افراد دیابتی و افراد عادی متفاوت است |
GCT (mg/dL) |
|
Pregnant FEMALE | |
Non Diabetic | < 140 |
Diabetic | > 200 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای خانم های باردار بین هفته های 28-48 جهت تشخیص دیابت بارداری درخواست می شود. در این تست نیاز به ناشتایی نیست و در آن محلول گلوگز 50 گرمی نوشیده و پس از یک ساعت نمونه گیری می شود |
GTT (mg/dL) |
|
Pregnant FEMALE | |
O | < 100 |
1hr | < 190 |
2hr | < 165 |
3hr | < 145 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای خانم های باردار بین هفته های 28-48 جهت تشخیص دیابت بارداری درخواست می شود. در این تست بین 8-10 ساعت ناشتایی نیاز است. خانم باردار میبایست 3 تا 4 بار نمونه گیری شود. ابتدا قند خون ناشتا و سپس پس از میل کردن محلول گلوگز 75 گرم، نمونه گیری یک ساعت بعد و دو ساعت بعد و بعضا 3 ساعت بعد انجام می شود. این آزمایش نیز جهت غربالگری دیابت بارداری می باشد. البته لازم به ذکر است این تست برای کودکان در شرایط خاص نیز درخواست می شود |
TG (mg/dL) |
|
Desirable | < 200 |
Moderate Risk | 200 - 400 |
High Risk | > 400 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای سنجش میزان ترگلیسرید خون انجام می شود. و برای این آزمایش 12-14 ساعت ناشتایی ضروری است. هر چه میزان این چربی بیشتر باشد خطر ابتلا به بیماری های عروقی بیشتر می شود. با رژیم، ورزش و دارو با تجویز پزشک می توان میزان این چربی را به میزان مطلوب نزدیک کرد |
Chol Total (mg/dL) |
|
Desirable | < 200 |
Borderline | 200 - 240 |
High Risk | > 240 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای سنجش میزان کلسترول خون انجام می شود. و برای این آزمایش ناشتایی نیاز نیست. هر چه میزان این چربی بیشتر باشد خطر ابتلا به بیماری های عروقی بیشتر می شود. با رژیم، ورزش و دارو با تجویز پزشک می توان میزان این چربی را به میزان مطلوب نزدیک کرد |
HDL (mg/dl) |
|
Desirable | > 35 |
Moderate Risk | 25 - 34 |
High Risk | < 25 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای سنجش میزان لیپوپروتئین با وزن مولکولی بالا انجام می شود که به آن کلسترل خوب می گویند زیرا عمل برداشت کلسترل را از بافت به را عهده دار است. کاهش سطح این لیپوپروتئین خطر ابتلا به بیماری های قبلی و عروقی را افزایش میدهد. |
LDL (mg/dL) |
|
Desirable | < 100 |
Low Risk | 100 - 129 |
Moderate Risk | 130 - 159 |
High Risk | > 160 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای سنجش میزان لیپوپروتئین با وزن مولکولی کم انجام می شود که به آن کلسترل بد می گویند زیرا نقش انتقال کلسترول به درون نسوج را عهده دار است. افزایش میزان این نوع لیپوپروتئین خطر ابتلا به بیماری های قبلی و عروقی را افزایش میدهد. |
Urea (mg/dL) |
|
Normal | 13 -51 |
تفسیر |
|
این آزمایش برای سنجش میزان اوره خون انجام می شود. سطح اوره نشان دهنده ی تعادل بین تولید و دفع آن است. اوره عمدتا از کلیه دفع می گردد. در بیماری های سیروز شدید و یا هپاتیت شدید که عملکرد کبد مختل می شود و یا مشکلات کلیوی شاهد افزایش اوره خواهیم بود. پس با ستجش اوره عملکرد کلیه و کبد را میتوان ارزیابی کرد |
Creatine (mg/dL) |
|
Serum | 1.4-1.7 |
Urine Male | 1000-2000 mg/24hr |
Urine Female | 800-1800 mg/24hr |
تفسیر |
|
کراتینین یکی از موادی است که کلیه ها به طور طبیعی از بدن دفع می کنند. پزشکان سطح کراتینین را در خون و ادرار برای بررسی عملکرد کلیه اندازه گیری می کنند. سطح بالای کراتینین ممکن است نشان دهنده ی آسیب به کلیه و عدم عملکرد صحیح آن باشد |
SGOT (AST) (U/L) |
|
Male | <37 |
Female | <31 |
تفسیر |
|
تست SGOT برای تشخیص صدمه به کبد یا بیماری کبد کمک کند. وقتی سلولهای کبدی صدمه ببینند، SGOT در جریان خون نشت میکند، که سطح این آنزیم را در خون شما بالا میبرد. علل افزایش این آنزیم عبارتند از: هپاتیت سیروز کبدی صدمه ایجاد شده به کبد بوسیله الکل صدمه به کبد بر اثر دارو ورزش سنگین |
SGPT (ALT) (U/L) |
|
Male | <41 |
Female | <31 |
تفسیر |
|
تست SGPT برای تشخیص صدمه به کبد یا بیماری کبد کمک کند. وقتی سلولهای کبدی صدمه ببینند، SGPT در جریان خون نشت میکند، که سطح این آنزیم را در خون شما بالا میبرد. علل افزایش این آنزیم عبارتند از: هپاتیت سیروز کبدی صدمه ایجاد شده به کبد بوسیله الکل صدمه به کبد بر اثر دارو ورزش سنگین |
Alkaline Phosphatase (IU/L) |
|
Male | 80-306 |
Female | 64-306 |
Chidren | 80-1200 |
تفسیر |
|
آلکالاین فسفاتاز آنزیمی است که در بافت های مختلف سراسر بدن از جمله کبد، استخوان، کلیه، روده و در جفت زنان باردار یافت می شود. به علت اینکه یکی از ایزوآنزیم آلکالاین فسفاتاز روده ای است 8 ساعت ناشتایی پیشنهاد می شود. این تست برای تشخیص وجود اختلال کبد یا استخوان درخواست می شود. |
Uric Acid (mg/dL) |
|
Male | 3.5-8.2 |
Female | 64-306 |
تفسیر |
|
اسید اوریک به دلیل شکست نرمال سلول ها و از غذایی که می خورید، بوجود می آید. بیشتر اسید اوریک توسط کلیه ها از بدن به صورت ادرار دفع می شود. مقدار اندکی نیز در مدفوع دفع می شود. اگر تولید اسید اوریک افزایش یابد یا کلیه ها نتوانند آن را دفع کنند، مقدار اسید اوریک در خون افزایش می یابد. مقادیر بالا ی اسید اوریک می تواند منجر به ایجاد کریستال های سخت در مفاصل شود. به این حالت نقرس گفته می شود علت انجام: تشخیص نقرس تشخیص علت سنگ های کلیوی کنترل دارو های نقرس |
Bilirubin (mg/dL) |
||
Age | Total | Direct |
Adult | 0.1-1.2 | 0.1-0.4 |
1 Day | 2.0-0.6 | - |
2 Days | 6.0-10 | - |
3-5 Days | 4.0-0.8 | - |
تفسیر |
||
بیلی روبین یک رنگدانه زرد است که در خون و مدفوع افراد است. گاهی اوقات کبد نمی تواند بیلی روبین را در بدن دفع کند که به علت اضافه شدن بیلی روبین، انسداد یا التهاب یا ضعف کبد باشد. هنگامی که بدن شما بیش از حد بیلی روبین دارد پوست شما زرد (یرقان) خواهد شد. بیلی روبین به دو صورت مستقیم (کونژوگه) و توتال وجود دارد. |